Houten luiken; je ziet ze steeds meer. Als decoratie in de woonkamer of als hoofdbord van je bed. Als je de geschiedenis induikt, ontdek je dat luiken helemaal niet daarvoor bedoeld waren. De vensteropeningen in huizen waren eerder namelijk open gaten.
Niet handig, want de regen kwam erdoor naar binnen en de zomerse hitte werkte verstikkend in huis. De mensen bedachten daarom luiken. Best slim! Volgens het Van Dale woordenboek betekent het woord luik: (houten) schot waarmee een opening kan worden afgesloten.
Maar sinds de komst van vensterglas is het 'nut' van luiken vervallen. Ze duiken nu bij bosjes op als decoratiemiddel. En de zon en de hitte die alsnog naar binnen glipt? Daarvoor hebben we o.a. gordijnen of jaloezieën. Alleen dat? Zeker niet! Want de laatste trends laten zien dat luiken een mooi èn prima alternatief zijn.
Ik ging zelf aan de slag met het maken van harmonicaluiken. Die klap je open en dicht en laten bijna geen licht meer door. Op de site van VTwonen en Eigenhuisentuin vind je goede beschrijvingen voor prachtige exemplaren die nauwkeurig sluiten.
Ik ging voor een eenvoudiger versie. Dat wil zeggen: als mijn luiken dicht zijn, staan ze nog een beetje in harmonicavorm. Dat zie je op de volgende foto. Ik werd hierbij geïnspireerd door de mooie luiken die bij @thuisbijvierleeuwen voor het raam heeft.
Foto hierboven: De harmonicaluiken van @thuisbijvierleeuwen
Nu aan de slag!
Benodigdheden:
8 x Scharnieren 3x4 cm
Schroeven 3,0x30
Schroeven 4,0x40
Multiplex beuken 15 mm
Verfroerstokje
Gereedschap:
Schroefboormachine
Schuurmachine of grof schuurpapier
Stap 1:
Hoe groot jij de luiken moet maken, is afhankelijk van jouw raam. Daarom is het belangrijk dat je deze stap nauwkeurig doet. Meet de hoogte van je raam inclusief de boven- en onderkant van het kozijn. Trek van de hoogte 1 cm af. Door 1 cm van de hoogte af te trekken, heb je straks boven en onder 0,5 cm ruimte over. Hiermee voorkom je dat je luiken straks gaan klemmen.
Mijn raam is inclusief de boven- en onderkant van het kozijn 130 cm. In deze berekening heb ik dus als hoogte 130-1=129 cm als hoogte nodig.
Stap 2:
Meet nu de breedte van je kozijn. Ik koos voor vier panelen per raam, dus twee panelen aan elke kant. Zie de foto hierboven. Daarom deel je in dit geval de breedte van je raam door 4.
Mijn raam is 104 cm breed. Dus mijn rekensom is 104:4=26.
Stel dat je raam veel breder is of dat je meer panelen mooier vindt, dan meet je dus de breedte van het raam door het aantal panelen dat je zelf wenst. Let er wel op dat je een even aantal kiest. Voor mijn grote eetkamerraam heb ik twaalf panelen, dus zes panelen aan elke kant. Zie de volgende foto. En o ja, je hebt dan meer scharnieren nodig.
Stap 3:
Je weet nu de hoogte en de breedte per paneel.
In mijn geval heb ik nodig: 4 panelen van 129 cm hoog en 26 cm breed.
Met deze maten ga je naar de bouwmarkt. Bij de bouwmarkt verkopen ze grote platen Multiplex beuken. Je hebt de platen van 15 mm nodig. De meeste bouwmarkten hebben een zaagservice, dus is het een kwestie van de platen pakken en deze af te leveren bij de zaagservice. Samen met de maat en het aantal.
Stap 4:
Schuur de randen van de panelen goed. Later kom je daar lastig bij. Als je de luiken wilt verven, is het verstandig dat nu te doen.
Stap 5:
Verdeel de stapel panelen in twee groepen. Zet twee panelen dichtgeklapt tegen elkaar aan. Je ziet nu de kop z’n kant (de dunne rand van de plaat hout). Hierop moet het scharnier bevestigd worden.
Bevestig het scharnier 20 cm vanaf de bovenkant en 20 cm vanaf de onderkant. Doe dit ook bij de andere twee panelen. Gebruik voor het bevestigen van het scharnier de schroeven 3,0x30. Let op, als je meer panelen per zijkant hebt, moet je de scharnieren wisselend op de voor- en achterkant (kop z’n kant) plaatsen, want anders krijg je straks het harmonica-effect niet.
Stap 6:
Je hebt nu twee setjes luiken. Een voor de linkerkant van je raam en een voor de rechterkant van je raam. Pak het set voor de rechterkant van je raam. Zet het set opengeklapt in je raamkozijn. Je ziet nu vanzelf aan welke kant je het scharnier moet bevestigen op je luik, zodat die straks goed op je kozijn past.
Je houdt hierbij opnieuw aan: 20 cm vanaf de bovenkant en 20 cm vanaf de onderkant. Gebruik voor het bevestigen van het scharnier aan het luik de schroeven 3,0x30. Let op, je bevestigt nog steeds niks aan het raam. (Op de foto van hierboven zit het luik al wel aan het raam vast. Maar dat doe jij pas bij de volgende stap.) Doe vervolgens ditzelfde met je set luiken voor de rechterkant van je raam.
Stap 7:
Nu pas maak je de luiken aan het raamkozijn vast. Zet allereerst de luiken op het verfroerstokje in je vensterbank. Zo voorkom je dat je luik straks over de vensterbank schuurt. Gebruik voor het vastmaken van het scharnier aan het raam de dikkere en langere schroeven 4,0x40. Als je het luik vastgeschroefd hebt aan het kozijn, kan je het verfroerstokje er onderuit halen.
Veel klusplezier!
Creatieve groet, Karin
